Spis treści
Art.11. Religia katolicko - rzymska wyznawana przez największą
część mieszkańców Królestwa Polskiego będzie
przedmiotem szczególniejszej opieki rządu, nie uwłaczając
przez to wolności innych wyznań, które wszystkie bez
wyłączenia obrządki swe całkowicie i publicznie pod protekcją rządu
odbywać mogą.
Różność wyznań chrześcijańskich nie będzie
stanowić żadnej przeszkody w używaniu praw cywilnych i
politycznych.
Art.12. Duchowieństwo wszystkich wyznań jest pod
protekcją i dozorem praw i rządu.
Art.13. Fundusze posiadane teraz
przez duchowieństwo katolicko - rzymskie i przez duchowieństwo
grekounickie, jako też te, które mu nadamy przez szczególne
postanowienie, będą uznane za własność niewzruszoną i wspólną
całej hierarchii duchownej, skoro rząd wskaże i przeznaczy wzwyż
wspomnianemu duchowieństwu dobra narodowe składać mające jego
uposażenie.
Art.14. W senacie Królestwa Polskiego zasiadać
będzie tyle biskupów obrzędu katolicko - rzymskiego, ile prawo
oznaczy województw. Zasiadać będzie prócz tego biskup
grekounicki.
Art.15. Duchowieństwo wyznania
ewangelickoaugsburskiego i wyznania ewangelicko reformowanego używać
będzie wsparcia rocznego, które im nadamy.
Art.16. Wolność
druku jest zaręczona. Prawo przepisze środki ukrócenia jej
nadużyciów.
Art.17. Prawo rozciąga swą opiekę zarówno
do wszystkich obywateli bez żadnej różnicy stanu i
powołania.
Art.18. Starodawne prawo kardynalne: neminem
captivari permittimus, nisi iure victum stosować się będzie do
wszystkich mieszkańców wszelkiego stanu podług następujących
prawideł:
Art.19. Nikt nie będzie mógł być zatrzymanym,
tylko podług form i w przypadkach prawem oznaczonych.
Art.20.
Powody zatrzymania powinny być natychmiast oznajmione w piśmie osobie
zatrzymanej.
Art.21. Każda osoba zatrzymana stawioną będzie
najpóźniej w trzech dniach przez sąd właściwy końcem jej
wybadania lub osądzenia podług form przepisanych.
Jeżeli będzie
uniewinnioną przez pierwsze śledztwo, wróconą jej natychmiast
wolność zostanie.
Art.22. W przypadkach prawem dozwolonych
ktokolwiek złoży rękojmię, powinien być natychmiast tymczasowo
uwolnionym.
Art.23. Nikt karanym być nie może, tylko na mocy
trwającego prawa i wyroku właściwego sądu.
Art.24. Każdemu
Polakowi wolno będzie przenosić się z swą osobą i swym majątkiem
podług form prawem oznaczonych.
Art.25. Skazany na karę będzie ją
ponosić w Królestwie. Nikt nie będzie mógł być z kraju
wywożonym wyjąwszy w przypadkach wywołania prawem
oznaczonych.
Art.26. Wszelka własność jakiegokolwiek nazwiska i
rodzaju czyli się znajduje na powierzchni, czyli we wnętrznościach
ziemi, do kogokolwiek bądź należąca, jest świętą i nietykalną. Żadna
władza nie ma prawa jej naruszyć pod jakim bądź pozorem. Ktokolwiek
nachodzi cudzą własność za gwałciciela bezpieczeństwa publicznego
uważanym i jako taki karanym będzie.
Art.27. Rząd wszelako ma
prawo wymagać od każdego odstąpienia własności z powodu użyteczności
publicznej za sprawiedliwym i poprzednim wynagrodzeniem. Prawo
oznaczy formy i przypadki, do których powyższe prawidło będzie
się mogło stosować.
Art.28. Wszystkie czynności publiczne:
administracyjne, sądowe i wojskowe bez żadnego wyłączenia odbywać się
będą w języku polskim.
Art.29. Urzędy publiczne, cywilne i
wojskowe nie będą mogły być sprawowane [jak] tylko przez Polaków.
Urzędy prezesów sądów pierwszej instancji, komisji
wojewódzkich i trybunałów apelacyjnych, członków
rad wojewódzkich, urzędy poselskie i deputowanych na sejm,
jako też urzędy senatorskie nie mogą być powierzane [jak] tylko
właścicielom gruntowym.
Art.30. Wszyscy urzędnicy publiczni w
administracji mogą być odwołani do woli przez tęż samą władzę, która
ich mianuje. Wszyscy bez żadnego wyłączenia są odpowiedzialni za swe
urzędowanie.
Art.31. Naród polski mieć będzie wiecznymi
czasy reprezentację narodową w sejmie złożonym z króla i dwóch
izb, z których pierwsza składać się będzie z senatu, druga - z
posłów i deputowanych od gmin.
Art.32. Każdy cudzoziemiec,
skoro się wylegitymuje, używać będzie zarówno z innymi
mieszkańcami protekcji praw i korzyści przez nią nie zaręczonych.
Będzie mógł równie jak oni pozostać w kraju lub się z
niego wynieść zachowując wydane przepisy, powrócić, nabywać
własności gruntowej i podać się do uzyskania naturalizacji.
Art.33.
Każdy cudzoziemiec stawszy się właścicielem, uzyskawszy
naturalizację, nauczywszy się języka polskiego i pięć lat w kraju
nienagannie zamieszkawszy może być przypuszczonym do urzędu
publicznego.
Art.34. Wszelako król mocen będzie bądź z
własnej woli, bądź na przedstawienie rady stanu przypuścić
cudzoziemców z zdolności znakomitych do urzędów
publicznych, nie objętych artykułem dziewięćdziesiątym.
Informujemy, iż zgodnie z przepisem art. 25 ust. 1 pkt. 1 lit. b ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity: Dz. U. 2006 r. Nr 90 poz. 631), dalsze rozpowszechnianie artykułów i porad prawnych publikowanych w niniejszym serwisie jest zabronione.